Apat na opisyal mula sa Office of the Vice President sa ilalim ni Sara Duterte ang kinasuhan ng contempt ng isang panel sa House of Representatives dahil sa patuloy na hindi pagsipot sa hearing ukol sa kwestiyonableng pag-disburse ng intelligence at confidential funds niya.
Inaprubahan ni Rep. Joel Chua, chairman ng House committee on good government and public accountability, sa nakaraang hearing ang mosyon ni Antipolo Rep. Romeo Acop na kasuhan ng contempt ang mga opisyal ng OVP.
Ang mga opisyal ng OVP, na mga pinagkakatiwalaang tauhan ni Duterte, ay ipinag-utos na i-detain dahil sa paulit-ulit na paglabag sa mga subpoena para dumalo sa imbestigasyon ukol sa umano'y maling paggamit ng pondo ng gobyerno, partikular ang confidential at intelligence funds, ni Duterte. Ang mga opisyal ay sina assistant chief of staff Lemuel Ortonio, special disbursement officer (SDO) Gina Acosta, at mag-asawang sina Edward at Sunshine Charry Fajarda, SDO at assistant secretary ng Department of Education noong si Duterte pa ang kalihim ng edukasyon.
Si Atty. Zuleika Lopez, chief of staff ni Duterte, ay hindi isinama sa contempt charges matapos niyang ipaalam sa mga mambabatas – sa isang liham – na siya ay nasa Los Angeles para mag-alaga ng may sakit na tiyahin. Gayunpaman, nagduda ang mga mambabatas sa dahilan ni Lopez at naglabas muli ng subpoena.
Sinabi ni Minority Leader Marcelino Libanan na mas mabuti kay Lopez na harapin ang pagkakataong ipagtanggol ang kanyang sarili at dumalo sa congressional hearings sa lalong madaling panahon habang patuloy ang imbestigasyon ng komiteng pinangungunahan ni Chua sa umano'y maling paggamit ng pondo ng OVP.
“Karaniwan, ang mga walang kasalanan, kapag hiningan ng paliwanag, ay agad na magbibigay ng pagkakataong linisin ang kanilang pangalan sa anumang maling gawain,” pahayag ni Libanan, na kinakatawan ang party-list 4Ps.
Inirekomenda ni Acop, isang retiradong heneral ng pulisya at abogado rin, na i-detain ang mga opisyal sa premises ng House hanggang sa matapos ang imbestigasyon at maisumite ang ulat ng komite para sa plenaryo.
Apat na iba pang opisyal ng OVP ang dumalo sa hearing: administrative and financial services director Rosalynne Sanchez, chief accountant Julieta Villadelrey, budget division chief Edelyn Rabago, at chief administrative officer Kelvin Gerome Teñido.
Kinuwestiyon ni Santa Rosa City Rep. Dan Fernandez ang paliwanag ni Lopez, tinawag itong “malinaw na pag-iwas” at hiniling na ma-validate ang dahilan ng kanyang pagliban. “Ang testimonya ni Ms. Zuleika Lopez ay mahalaga. Kung papayagan natin ang dahilan niya, maaaring gayahin ito ng ibang resource persons. Pwede silang tumakas, ngunit hindi na sila makakatakas ngayon,” aniya.
Sinabi ni Deputy Speaker David Suarez na handa siyang magbigay ng “kaunting pang-unawa” at tinanggap ang dahilan ni Lopez ayon sa liham, “ngunit hanggang sa susunod na hearing lamang.” Ang mga paliwanag na ibinigay ng iba pang opisyal ng OVP ay “hindi katanggap-tanggap,” aniya.
Hindi Inimbitahang Bisita
Sa naganap ding hearing, isang “hindi imbitadong” opisyal ng OVP ang dumalo ngunit tumangging magsalita sa ilalim ng panunumpa.
Hiniling ni Committee Chairman Chua na tanggalin sa hearing si Emily Torrentira, na umano’y chief ng OVP legal affairs department, dahil sa hindi pagpapakita ng authorization upang kumatawan sa OVP, ayon sa ulat ni committee secretary Sheryl Cristine Lagrosas.
Sa hearing noong Setyembre 18 ng komite, ang Bise Presidente mismo ang tumangging manumpa.
“Baka naman nagpapanggap lang siya, at ang komite ay hindi maaaring umaksyon nang walang tamang representasyon sa nasabing komite,” ani Suarez.
“Una, hindi siya inimbitahang dumalo sa hearing ngayon. Pangalawa, hindi siya nanumpa, kaya hindi natin alam ang kanilang pagkakakilanlan at ang mga sitwasyon ng kanyang pagdalo dito, at walang komunikasyon ang naipasa sa komite ukol sa kanyang pagdalo,” dagdag pa niya.
Ipinaliwanag naman ni Torrentira ang kanyang dahilan sa hindi pag panumpa. “Hindi, your Honor, hindi ako tumitingin manumpa. Bago pa ako inatasang manumpa, sinubukan kong ipaliwanag na hindi ako inimbitahan resource person,” aniya.
“Ang hinihingi sa akin ngayon ay ipaliwanag kung bakit walang natanggap na subpoena para sa mga taong hindi narito. Iyan ang sinusubukan kong ipaliwanag,” aniya, dagdag pa na ayon sa Rules of Court, “dapat na personal ang serbisyo sa mga resource person na binibigyan ng subpoena.”
“Dahil wala sila sa opisina noong panahong iyon, walang tao ang maaaring tumanggap sa kanilang ngalan at kaya’t walang tamang serbisyo ang naibigay,” dagdag pa niya.
Tinanong naman ni Rep. Joseph Stephen Paduano (Abang Lingkod party-list), chairman ng House committee on public accounts, na ang pagtanggi ni Torrentira na manumpa ay pagpapakita ng kawalang-galang.
“Maari ko bang itanong sa mabuting abogado, ano ang papel mo rito, hindi ka inimbitahan ngunit naririto ka sa hearing ngayong araw at hindi ka nanumpa? Bakit? Ano ang dahilan ng presensya mo rito?” tanong niya, kung saan tumugon si Torrentira: “Ako ang chief ng legal affairs ng OVP. Nandito ako upang kumatawan sa institusyon.”
“Kaya kung ikaw ay naririto upang kumatawan sa institusyon, bago ka magsalita, dapat ka munang manumpa. Dahil iyan ay nakatala. Ikaw ay isang abogado, alam mo iyon, hindi ka maaaring mag salita maliban kung ikaw ay nanumpa. Iyan ang tuntunin, internal rules ng House at ng komite na ito,” giit ni Paduano.
“Hindi ka maaaring mag salita maliban kung ikaw ay manumpa, o ipag-uutos ko na ikaw ay lumabas sa silid na ito.”