Ang Meralco, ang kumpanya ng kuryente na naglilingkod sa mga konsyumer sa Metro Manila, Calabarzon, Pampanga, at Bulacan, ay naghahangad ng maagang pag-renew ng prangkisa nito. Ang hakbang na ito ay sinusuportahan ng sektor ng negosyo at tatlong mambabatas mula sa mababang kapulungan: si Kinatawan Joey Salceda ng ika-2 Distrito ng Albay, si Kinatawan Rufus Rodriguez ng ika-2 Distrito ng Cagayan de Oro, at ang dating Speaker ng House na si Lord Allan Velasco.
Ang inisyatiba na palawigin ang prangkisa bago pa man ito mag-expire sa 2028 ay naaayon sa Seksyon 24 ng mga tuntunin ng komite ng prangkisa ng House, na nagsasaad na ang mga kahilingan para sa extension ng prangkisa ay dapat gawin sa loob ng limang taon. Ang Meralco ang pinakamalaking pribadong kumpanya ng distribusyon ng kuryente sa bansa.
Ang House Bill (HB) 9793, na isinampa ni Salceda, ay naglalayong palawakin ang saklaw ng operasyon ng Meralco, isang probisyon na hindi saklaw ng kasalukuyang prangkisa, ang Republic Act No. 9209, na naisabatas noong Hunyo 2003. Ang iba pang mga panukalang batas na naghahangad ng maagang extension ng prangkisa ng Meralco ay kinabibilangan ng HB 9813 ni Rodriguez at HB 10317 ni Velasco.
Si Salceda, na chairman ng House committee on ways and means, ay nagsusulong na palawigin ang prangkisa ng Meralco nang higit pa sa 2028 para sa karagdagang 25 taon, o hanggang 2053. Iginiit niya na natugunan ng kumpanya ang mga legal na kondisyon ng prangkisa nito at ang pag-renew ay magiging kapaki-pakinabang para sa mga konsyumer at sa ekonomiya sa pangmatagalan.
Ang tatlong mambabatas ay naniniwalang ang pagpapalawig ng prangkisa ay magbibigay-daan sa lumalaking bilang ng mga kostumer ng Meralco na patuloy na tamasahin ang sapat, maaasahan, at tuluy-tuloy na serbisyo ng kuryente. Binibigyang-diin nila ang mahalagang papel ng kumpanya sa pagbibigay ng kuryente hindi lamang sa mga kabahayan kundi pati na rin sa mga industriyal at komersyal na kostumer na nagtutulak sa pag-unlad ng ekonomiya ng bansa. Ang extension ay magbibigay-daan sa Meralco na magpatupad ng mga pangmatagalang proyekto upang higit pang mapabuti ang serbisyo nito sa mga konsyumer na Pilipino.
Ang mga grupong pang-negosyo na sumusuporta sa renewal ng prangkisa ng Meralco ay kinabibilangan ng Management Association of the Philippines, Makati Business Club, Federation of Philippine Industries, Philippine Retailers Association, Private Hospitals Association, Bankers Association of the Philippines, Semiconductor and Electronics Industries of the Philippines, IT and Business Process Association, Philippine Iron and Steel Institute, Society of Electromechanical Contractors and Suppliers, British Chamber of Commerce, at AKO-OFW.
Hinimok ng Makabayan bloc ang House na masusing suriin ang tatlong panukalang batas, pinapayuhan ang mga mambabatas na huwag madaliin ang proseso dahil hindi pa naman mag-eexpire ang kasalukuyang prangkisa. Hiniling ni Kinatawan Arlene Brosas ng Gabriela ang maingat na pagsusuri sa mga panukala upang mabigyang panahon na masagot ang mga tanong, isyu, at kontrobersiyang bumabalot sa operasyon ng Meralco.
Binanggit ni Brosas ang kalagayan ng 7.63 milyong subscribers ng Meralco dahil sa mataas na singil sa kuryente at hindi matatag na suplay ng kuryente. Ipinunto niya ang kamakailang kakulangan sa kuryente na nagdulot ng mga interruption, at binigyang-diin na ang Meralco, sa ilalim ng RA 9209, ay dapat magbigay ng tuloy-tuloy na suplay ng kuryente sa pinakamababang halaga. Ang parehong batas ay nagpapahintulot sa pag-revoke ng prangkisa para sa mga paglabag. "Palaging tumataas ang singil sa kuryente, na malaki ang epekto sa mga Pilipino, lalo na sa mga mababa ang kita... Palaging may dahilan para sa pagtaas ng singil pero walang ginagawa ang gobyerno para pababain ito," sabi ni Brosas.
Nagbibigay serbisyo ang Meralco sa mga konsyumer sa Metro Manila, Calabarzon, Pampanga, at Bulacan, na nagsisilbi sa mga pangunahing kooperatiba ng kuryente at mga utility ng distribusyon (ECDUs). Sinabi ni Salceda na ang average annual outage ng Meralco per customer ay "ilang minuto lamang kumpara sa mga araw o linggong blackout para sa kalapit na mga ECDU."
Ang kumpanya ng distribusyon ay sumasaklaw sa 39 na lungsod at 72 munisipalidad. Pinahahalagahan ni Salceda ang malakas na posisyon ng Meralco sa pakikipag-negosasyon at matatag na financials, na nagpapahintulot dito na makakuha ng mga power supply agreement na sumusunod sa mga tuntunin ng competitive selection. Ipinunto niya ang mababang systems loss charges ng Meralco, na ipinapaliwanag niya bilang resulta ng P220 bilyon na ipinuhunan sa nakalipas na 20 taon upang mapabuti ang serbisyong elektrikal nito.
Gayunpaman, ipinahayag ni Kinatawan Dan Fernandez ng Sta. Rosa City ang ilang mga dahilan kung bakit dapat pag-isipang mabuti ng Kongreso bago maagang i-extend ang prangkisa ng Meralco. Ang kanyang pangunahing reklamo ay may kaugnayan sa mas mataas na singil sa kuryente. Napansin niya na tumaas ang singil ng kuryente ng Meralco dahil sa hindi pag-adjust ng weighted average cost of capital (WACC), na nananatiling mataas sa 14.97%.
Noong Nobyembre 7, 2023, binatikos ni Fernandez ang paggamit ng Meralco sa WACC sa isang privilege speech, sinasabing ang labis na WACC ay ipinapasa sa mga konsyumer. Ang WACC ang nagtatakda ng kita na dapat makuha ng isang kumpanya upang matiyak ang kakayahan ng mga pamumuhunan nito. Ang mas mataas na WACC ay nangangailangan ng kumpanya na kumita ng mas mataas upang mapanatili ang mga operasyon nito, habang ang mas mababang WACC ay nangangahulugan na hindi kailangang kumita ng mas mataas ang kumpanya upang mapanatili ang mga pamumuhunan nito.
Simula noong 2011, sabi ni Fernandez, ginagamit ng Meralco ang WACC bilang basehan para sa return of investment sa halip na return of rate base (RORB) na sana ay nagresulta sa mas makatwirang singil sa kuryente. Inaangkin niya na ang 14.97% WACC ng Meralco na itinakda noong 2010 ay hindi na tumpak at dapat ibaba lamang sa 9.23% upang sa huli ay mapababa ang singil sa kuryente ng mga konsyumer.
"Hindi nila kinuwenta ang kanilang weighted average cost of capital... kailanman, mula noong 2015 hanggang sa taong ito (2023). Hindi nila kinuwenta ang kanilang weighted cost of capital na itinakda sa 14.97%. Iyan ang porsyento ng kita nila na basehan mula noong 2010... Mula noong 2015 hanggang ngayon, hindi kinuwenta ng ERC [Energy Regulatory Commission], at iyon ay dahil sa Asian crisis noong 2010. Ngunit wala tayong financial crisis noong 2014 at 2015, at ang risk rate ng bansa, ang kanilang financial requirements, mga tagapagpahiwatig, ay nagsasabing napakababa ng weighted average cost of capital," paliwanag ni Fernandez.
