Sa loob ng dalawang linggo na ngayon, nagpapatuloy ang tahimik na protesta ng mga miyembro ng Nalook-Pook-Caano Estancia Small Farmers and Homeowners Association (Napocacia) sa gitna ng proyektong pagpapalawak ng runway sa Kalibo International Airport (KIA).
Sinabi ng grupo na ang pagpapalawak ng paliparan ay nakakaapekto sa 500 ektarya sa ilang barangay sa Kalibo at kalapit na bayan ng New Washington, na nagiging dahilan ng epekto sa mga 800 pamilya.
Ayon kay German Baltazar, pangulo ng Napocacia, sinimulan ng mga magsasaka ang pagtatayo ng kampamento sa runway noong Hunyo 5, na humaharang sa mga manggagawa na nag-aaspalto sa nasabing lugar.
Sinabi niya na ang mga nagpoprotesta ay humihingi ng pagpupulong nang personal kasama ang mga opisyal ng Department of Transportation (DoTR) tungkol sa kanilang kompensasyon.
Ang pagpapalawak at rehabilitasyon ng paliparan ay nagsimula noong 2018 na may panimulang badyet na hindi bababa sa P130 milyon. Ang unang yugto ng proyekto ay kinabibilangan ng airport tower, pagpapalawak ng runway na may habang 200 metro, at bagong terminal building.
Sinabi ng mga protester na mas marami pang mga magsasaka ang inilikas dahil sa proyektong pagpapalawak ng paliparan nang hindi pa nakatatanggap ng tamang kompensasyon.
"Pagod na kami sa mga pangako ng mga simpleng empleyado ng DoTR. Mula nang itatag ang Napocacia noong 2015, wala pa kaming narinig na plano mula sa anumang opisyal ng DoTR tungkol sa aming relocation," ani Baltazar.
Binigyang-diin niya na hindi tutol ang kanilang grupo sa pagpapalawak ng paliparan, at ang kanilang hangarin lamang ay "transparency" hinggil sa kompensasyon mula sa gobyerno.
"May ilang may-ari ng lupa ang nakatanggap na ng bahagyang bayad at nag-aalala sila na hindi nila matatanggap ang kabuuang halaga. Kailangan namin ng transparency at katiyakan," dagdag pa ni Baltazar.
Noong 2021, inanunsyo ng DoTR ang pagtatapos ng P48 milyong pagpapalawak ng airport terminal. Noong Agosto ng nakaraang taon, bumisita si DoTR Secretary Jaime Bautista sa Kalibo upang itatag ang groundbreaking para sa resettlement project para sa mga apektadong may-ari ng lupa, na kinabibilangan ng 130 housing units.
Pumirma si Kalibo Mayor Juris Bautista-Sucro ng executive order na lumikha ng lokal na housing committee para tukuyin ang mga benepisyaryo. Gayunman, hindi pa isinumite ang final na listahan sa DoTR.